4 redenen waarom elke ambtenaar Design Thinking moet kennen

Iedere maand krijgen we nieuwe vragen binnen van gemeenten, die stiekem best wat overeenkomsten hebben. Vaak grote en complexe opgaven, waarbij zowel het exacte probleem als de oplossing nog niet bekend zijn. Waarom kloppen ze bij ons aan? Zij zeggen zelf dat wij traditionele werkvormen doorbreken, thema’s en mensen verbinden, grote vraagstukken simpel maken en vooral ook durven te doen. Dit is niet iets nieuws. In onze aanpak maken wij gebruik van tools en technieken uit de wereld van Design Thinking. Gelukkig groeit de aandacht voor Design Thinking. Wij geloven dat elke ambtenaar kennis zou moeten maken met deze mindset. Aan de hand van vier veelgehoorde uitspraken en een praktische casus leggen wij uit waarom.  


#1 – De gebruiker centraal stellen 
“We willen de gebruiker centraal stellen. We bedenken nog te vaak oplossingen vanuit het gemeentehuis die uiteindelijk onvoldoende aansluiten bij de behoeften van onze inwoners.” 

Design Thinking is een mensgerichte benadering waarbij de behoeften van de gebruikers centraal staan. Eén van de mooiste fases van Design Thinking vinden wij de eerste fase waarbij je onbevangen naar buiten gaat om het probleem te verkennen. Je probeert je echt in te leven in de gebruiker. Wat hoort, voelt, ziet en doet hij?  

Dit jaar hebben we bijvoorbeeld samen met sociale partners in een wijk een tweedaags sportevenement georganiseerd om bewoners en organisaties te laten ervaren wat een park als ontmoetingsplek te bieden heeft. En vooral om parkbezoekers te vragen hoe ze dit park het liefst zouden willen gebruiken. Verschillende culturele achtergronden brachten diverse behoeften met zich mee, zoals verwondering en ontdekking, ontmoeten via eten en drinken, en bewegen en spelen. 

#2 – Integraal werken 
“We zijn allemaal te veel bezig met ons eigen vakgebied. Het fysieke domein bedenkt de inrichting van een wijk, het sociale domein is bezig met de sociale thema’s. Terwijl de oplossing vaak in de verbinding van de verschillende domeinen ligt.” 

Design Thinking focust zich op de samenwerking tussen verschillende partijen met ieder hun eigen perspectief. Naast het begrijpen van de behoeften van de bewoners, staan de opgaven waar de verschillende afdelingen van de gemeente aan werken centraal. Dit betekent dat experts van verschillende afdelingen samenwerken aan hetzelfde probleem. Hierdoor ontstaan nieuwe inzichten en oplossingen die anders wellicht niet zouden zijn ontdekt. 

In het voorbeeld van ons ‘park als ontmoetingsplek’ ging het bijvoorbeeld over klimaatadaptatie, participatie en gebruik van smart oplossingen. Deze thema’s gebruikten we om tot een concept te komen: een klimaatadaptief park als sport- en ontmoetingsplek waar we smart technologie gebruikten om bijvoorbeeld het gebruik te testen. De thema’s van de verschillende domeinen komen daarmee samen in één afgebakend gebied. 

#3 – Samen oplossingen ontwerpen die werken  
“We bedenken vaak een oplossing en werken die uit in uitgebreide plannen en financiële business cases. Bij het uitrollen blijkt dat de oplossing niet werkt.” 

In plaats van gissen en hopen dat een oplossing zal werken, bouwt Design Thinking aan oplossingen die écht werken, dankzij de kracht van co-creatie. Naast het begrijpen van de behoeften van de bewoners en organisaties is het belangrijk om hen ook daadwerkelijk te betrekken in het ontwerpproces. Door samen oplossingen te ontwerpen en keuzes te maken, krijgt een idee een breder draagvlak en is de kans vele malen groter dat de oplossing ook echt aansluit bij de behoeften.  

In ons park kozen jongeren zelf een sporttoestel. We plaatsten eerst een tijdelijke sportcontainer om te zien of deze gebruikt zou worden. Toen bleek dat dit een succes was, heeft de sportstichting van de gemeente ervoor gezorgd dat het toestel werd aangepast om ook te passen binnen hun beweegprogramma's voor ouderen. 

#4 – Sneller in actie komen  
“We bedenken vaak een nieuwe visie. Als we die visie hebben, dan maken we een uitvoeringsagenda. Maar we komen vaak niet toe aan het waarmaken.” 

Bij veel gemeenten is het omzetten van een visie in de praktijk vaak een uitdaging. Waar vergadercycli soms lang lijken te duren en vragen zich blijven opstapelen, doorbreekt een experiment deze denk-stand. Experimenten zetten vragen om in aannames die getest kunnen worden. Ze zorgen ervoor dat we van denken naar doen gaan! 

Voor gemeenten zetten we visies om in acties en korte sprints met een doorlooptijd van zo’n 6 weken. In die sprint focussen we ons op het realiseren van een concreet actiepunt dat ook daadwerkelijk zichtbaar is in de wijk. We beginnen met het opstellen van een hypothese, bijvoorbeeld: “we verwachten dat 20 jongeren uit de buurt in de eerste week gebruik maken van de tijdelijke sportcontainer”. Door het gebruik te meten, kunnen we aan het einde van het experiment concreet benoemen of de hypothese is gevalideerd en wat dit betekent voor het vervolg. Sluit het sporttoestel aan bij de behoeften van de jongeren? Welke andere doelgroepen hebben het toestel gebruikt? Kunnen we een definitief toestel plaatsen? Op deze manier kun je met Design Thinking stap voor stap innoveren binnen de publieke sector. 

Samenvattend:
Design Thinking kan elke ambtenaar helpen om: 

  • Door de ogen van hun bewoners te kijken  

  • Samen met andere afdelingen en organisaties in de wijk aan een gemeenschappelijke opgave te werken 

  • Aan oplossingen te werken waarvan je zeker weet dat ze werken  

  • Sneller in beweging te komen en te leren door te durven en te doen.  

Meer weten? 

Wil je meer weten over onze aanpak? Hierbij een aantal mogelijkheden om je verder te verdiepen: 

  • Volg deze blog, we zijn van plan om vaker te publiceren over design thinking, social design, wijkvisies en andere manieren van stadsmaken. 

  • Volg een training en leer meer over hoe jij aan de slag kunt gaan met Design Thinking voor maatschappelijke vraagstukken. 

  • Kijk op onze website of volg ons op onze LinkedIn pagina

  • Neem contact op om een keer te sparren. Een afspraak plannen kan bijvoorbeeld hier

Onze nieuwsbrief ontvangen?